29 Mayıs 2020 Cuma
21 Mayıs 2020 Perşembe
Kızılderililer Arşivi
Kızılderililer Arşivi
Kızılderililer ya da Amerika Yerlileri, Sibirya kökenli Eskimo - Aleut halkları dışında kalan bütün Amerika yerlileri için kullanılan ortak birleştirici ad.
20 Mayıs 2020 Çarşamba
Mapuçeler:
Mapuçeler:
Mapuçeler (Mapudungun lisânında "Mapu" toprağın, "Çe" de insan kelimelerinden türetilmiştir ve "toprağın insanı" anlamına gelir.) orta ve güney Şili ile güney Arjantin'de yaşayan yerli kızılderili kabile.
Mapuçeler'in en önemli geçim kaynağı tarımdır. Toplumsal yapı "lonko" adı verilen bir lider veya şefin idaresindeki geniş ailelerden oluşmuştur. Bununla beraber savaş zamanlarında daha büyük topluluklar hâlinde toplanırlar ve aralarından komutan olarak "toqui" ('balta-taşıyıcı') seçerler.
Mapuçeler dinî, iktisâdî ve lisân açısından ortak bir kültüre sâhip olan farklı etnik topluluklardan oluşmaktadır. Etkileri Aconcagua Nehri ve Arjantin steplerine kadar yayılmıştır. Bu farklı topluluklardan arasında orta ve kuzey Şili'nin vadilerinde yaşayan Picunçeler; İtatiaia ve Toltén nehirleri arasındaki vadilerde yaşayan Mapuçeler; Huilliçeler, Lafkençeler ve Pehuençeler ile Aonikenkler, Ferdinand Magellan tarafından Patagonlar adı altında bir olarak kabul edilmişlerdi.
Mapuçeler dinî, iktisâdî ve lisân açısından ortak bir kültüre sâhip olan farklı etnik topluluklardan oluşmaktadır. Etkileri Aconcagua Nehri ve Arjantin steplerine kadar yayılmıştır. Bu farklı topluluklardan arasında orta ve kuzey Şili'nin vadilerinde yaşayan Picunçeler; İtatiaia ve Toltén nehirleri arasındaki vadilerde yaşayan Mapuçeler; Huilliçeler, Lafkençeler ve Pehuençeler ile Aonikenkler, Ferdinand Magellan tarafından Patagonlar adı altında bir olarak kabul edilmişlerdi.
Mapuçeler ülke çapında örgütlenmemelerine rağmen İnka İmparatorluğu'nun hüküm altına alma çabalarına karşı birçok kez başarılı bir şekilde direnmişler.
Mapuçeler, Bío-Bío Nehri'ni doğal bir sınır olarak kullanarak İspanyollar'a karşı da savaşmışlar, 1500'lerden 19'uncu yüzyıla kadar kolonileştirilmeye direnmişler. Bu savaş Arauco Savaşı olarak bilinir ve Alonso de Ercilla'nın destansı şiiri La Araucana'da ölümsüzleşmiştir. Şili İspanyol hükümdarlığından ayrıldığında, bazı Mapuçe şefleri kolonistlerin tarafında olmuşlar. Şili'nin İspanya'dan bağımsızlığını kazanmasından sonra, Mapuçeler komşuları ile beraber yaşamış ve ticaret yapmaya devam etmişler. Kolonistler daha çok Bío-Bío'nun kuzeyinde tedbirli bir şekilde yaşamaktaydılar, nadiren de olsa küçük çarpışmalar olmaktaydı.
Sonunda Fransız maceracı Orelie-Antoine de Tounens'nın kendisini Araukanya kralı ilan etmesi, Mapuçelere motivasyon sağlamıştır. Şili ordusu 1880'lerde Arauco Savaşı'na otomatik tüfek gibi modern teknolojilerin sayesine bir son vermiştir. Kuvvet ve diplomasinin birlikte kullanılması ile Şili hükûmeti ve Mapuçe liderleri arasında Araukanya topraklarının Şili ile birleştirilmesi için bir antlaşma imzalanmıştır. Savaş sonucunda, sağ kalanların gözaltına alınması ve harabe gibi küçük yerlerde açlık ve hastalıklarla yaşamaya zorlanmaları nedeniyle Mapuçelerin nüfusu bir nesil içinde yarım milyondan 25.000'e düşmüştür.[1]
Mapuçelerin soyundan gelenler şu anda Güney Şili ve Arjantin çevresinde yaşamaktadırlar. Bazıları hâlen geleneklerine göre ve tarımla yaşamaya devam etmektedirler fakat büyük bir kısmı şehirlere daha iyi ekonomik imkânlar bulma umuduyla göç etmektedir. Son yıllarda Şili hükûmeti geçmişte olan haksızlıkları düzeltme yoluna gitmiştir, örneğin Temuco çevresinde bulunan ilkokullarda müfredat programına Mapudungun dilini ve kültürünü dahil ederek onaylamıştır.
Mapuçeler, Bío-Bío Nehri'ni doğal bir sınır olarak kullanarak İspanyollar'a karşı da savaşmışlar, 1500'lerden 19'uncu yüzyıla kadar kolonileştirilmeye direnmişler. Bu savaş Arauco Savaşı olarak bilinir ve Alonso de Ercilla'nın destansı şiiri La Araucana'da ölümsüzleşmiştir. Şili İspanyol hükümdarlığından ayrıldığında, bazı Mapuçe şefleri kolonistlerin tarafında olmuşlar. Şili'nin İspanya'dan bağımsızlığını kazanmasından sonra, Mapuçeler komşuları ile beraber yaşamış ve ticaret yapmaya devam etmişler. Kolonistler daha çok Bío-Bío'nun kuzeyinde tedbirli bir şekilde yaşamaktaydılar, nadiren de olsa küçük çarpışmalar olmaktaydı.
Sonunda Fransız maceracı Orelie-Antoine de Tounens'nın kendisini Araukanya kralı ilan etmesi, Mapuçelere motivasyon sağlamıştır. Şili ordusu 1880'lerde Arauco Savaşı'na otomatik tüfek gibi modern teknolojilerin sayesine bir son vermiştir. Kuvvet ve diplomasinin birlikte kullanılması ile Şili hükûmeti ve Mapuçe liderleri arasında Araukanya topraklarının Şili ile birleştirilmesi için bir antlaşma imzalanmıştır. Savaş sonucunda, sağ kalanların gözaltına alınması ve harabe gibi küçük yerlerde açlık ve hastalıklarla yaşamaya zorlanmaları nedeniyle Mapuçelerin nüfusu bir nesil içinde yarım milyondan 25.000'e düşmüştür.[1]
Mapuçelerin soyundan gelenler şu anda Güney Şili ve Arjantin çevresinde yaşamaktadırlar. Bazıları hâlen geleneklerine göre ve tarımla yaşamaya devam etmektedirler fakat büyük bir kısmı şehirlere daha iyi ekonomik imkânlar bulma umuduyla göç etmektedir. Son yıllarda Şili hükûmeti geçmişte olan haksızlıkları düzeltme yoluna gitmiştir, örneğin Temuco çevresinde bulunan ilkokullarda müfredat programına Mapudungun dilini ve kültürünü dahil ederek onaylamıştır.
Mapuçeler taş aletlerde çok yeteneklidirler, bu yetenekleri sayesinde kendilerine kaleler ve karışık savunma binaları yapabilirler. Hızlı bir şekilde metal işlerine ve at sürmeye alışmışlardır. Avrupalıların kendi saldırı stratejilerini Avrupalılara karşı kullanmışlardır. Daha barışçıl benimsemeler ise buğday ve koyundur. Mapuçe yapımı gümüşler ve dokumların fiyatları çok yüksektir.
Genellikle bir kadın olan şaman veya "machi" Mapuçe kültürünün çok önemli bir parçasıdır. Machi kötülüklerin savuşturulması, yağmur yağması, hastalıkların iyileştirilmesi için ayinler yapar, Şili'nin şifalı bitkileri hakkında büyük bilgiye sahiptir ve bu bilgileri çok zor geçen çıraklığı zamanında öğrenir. Tüm kökenlerden ve sınıflardan Şililerin Mapuçeler tarafından bilinen geleneksel şifalı bitkilerin kullanımını bilmeleri şaşırtıcıdır.
Genellikle bir kadın olan şaman veya "machi" Mapuçe kültürünün çok önemli bir parçasıdır. Machi kötülüklerin savuşturulması, yağmur yağması, hastalıkların iyileştirilmesi için ayinler yapar, Şili'nin şifalı bitkileri hakkında büyük bilgiye sahiptir ve bu bilgileri çok zor geçen çıraklığı zamanında öğrenir. Tüm kökenlerden ve sınıflardan Şililerin Mapuçeler tarafından bilinen geleneksel şifalı bitkilerin kullanımını bilmeleri şaşırtıcıdır.
19 Mayıs 2020 Salı
Chihuahua ve Xoloitzcuintle dışında başka bir Meksikalı köpek ırkı var: Calupoh, sarı veya turuncu gözlü, çok farklı özelliklere sahip.
Chihuahua ve Xoloitzcuintle dışında başka bir Meksikalı köpek ırkı var: Calupoh, sarı veya turuncu gözlü, çok farklı özelliklere sahip.
Calupoh uzun zaman önce gri kurtlarla kavşaktan ortaya çıkan melez bir ırk.
Calupoh Meksika bölgesinde yaşamasına rağmen Canofila Federasyonu 1999. ' e kadar dikkatini verdi.
O zamana kadar resmi olarak Chihuahua ve Xoloitzcuintle ' dan sonra üçüncü Meksika köpek ırkı olarak tanındı.
Bu türün birden fazla araştırma, iyileşme, yetiştirme ve koruma çalışmalarından sonra verildi.
İspanyol öncesi kültürler için hem köpek hem de kurtlar maneviyat sembolüydü.
Bir yandan kurt fedakarlıklar ve savaşla bağlantılı; diğer taraftan köpek kendini yüksek doğurganlık ve iyi şans olarak kabul edildi.
Böylece her iki türden bir soyundan biri tüm özelliklerine sahip, güç ve refah ikiliğine sahipti.
Bu yüzden, önemli ekonomik aktivitelerle ilgili ayinlerin bir parçası olmak için ideal: Savaş ve tarım.
Kalıntıları Quetzalcóatl Tapınağı gibi tören sitelerinde, Ay Piramidi ve büyük Tempo ' da bulundu.
Bugünlerde her aktivitelere uyum sağlayan büyük hoşgörü ve asalet olan harika bir ortak olarak kabul edildi.
Ayrıca diğer köpeklerle iyi yaşayan ve sahibini memnun etmeye hazır çevik ve dinamik bir köpek olarak kataloglandı.
Aynı şekilde yabancılara karşı gizli bir tavır gösterdiği bilinir.
Onları nasıl ayırt edebilirim?
Geçen yüzyılın sonunda yapılan çalışma bir Calupoh ' u sıradan bir köpekten ayırt etmek için anahtarları ortaya çıkardı.
İlk olarak, büyük büyüklükte güçlü ve çevik bir köpek olarak kabul edilir, bir Amerikan kurdu ile çok benzerliği saklıyor.
Bu türle kafatası yapısını, göğüs derinliği ve uzun saçları paylaşıyor.
Erkekler 62 ila 75 cm uzunluğunda olabilir, dişiler 58 cm boyunda.
Çoğunlukla siyah olmasına rağmen, beyaz kılıç veya göğüs ve beyaz bacakları var, ama bu renklerde var olması nadir.
7 Mayıs 2020 Perşembe
CHAN CHAN ve figürleri.
CHAN CHAN ve figürleri.
Moche medeniyetinin çöküşünün ardından, MS 700 yılının sonunda yeni bir medeniyet olan Chimú doğdu. 800 'in sonunda 1000 yılının başına kadar Chimú kültürü imu yapmaya başladı, 1200 yılında zirvesine ulaştı ve Incalar tarafından fethedildiği 1490' e kadar sürdü.
Chimú, Peru sınırından Ekvador ile Lima bölgesine uzanan bir imparatorluk kurdu. Bu sahilin tam merkezinde 1.000 km Chimú başkenti Chan Chan Chan ' ı inşa etti, Mochic Sian veya Sun veya Sun kelimelerinin yolsuzluğudur.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)